สตรีทอาร์ท (Street
Art) หรือศิลปะข้างถนน คือศิลปะที่สามารถพบเห็นได้ตามที่สาธารณะ
หรืออีกนัยหนึ่งก็คือตามข้างถนนทั่วไป
ซึ่งปกติงานศิลปะแนวนี้มักค้านกับกฎหมายบ้านเมือง
เพราะมักแสดงบนพื้นที่ที่ไม่ได้รับอนุญาต ทั้งนี้คนส่วนใหญ่มักรู้จักสตรีทอาร์ทในอีกชื่อหนึ่งว่า
กราฟฟิตี้ (Graffiti) หรือการพ่นผนังด้วยสเปรย์
แต่ความจริงนั้นยังรวมถึงงานประติมากรรม (Sculpture) การพ่นผนังด้วยสีสเปรย์
โดยมีบล็อกกั้นสี (Stencil Graffiti) การติดสติ๊กเกอร์ (Sticker
Art) การแปะโปสเตอร์โดยใช้กาวทา (Wheat Pasting) และศิลปะการจัดวาง (Street Installation) เป็นต้น
นายรักกิจ ควรยาเวช หนึ่งในศิลปิน Street
Art บอกว่า “ Street Art คือศิลปะที่อยู่บนพื้นที่สาธารณะทั่วไปหลายคนมักชอบมองว่าศิลปะแนวนี้เป็นสิ่งกวนเมือง
แต่ผมอยากบอกว่าคนกวนเมืองก็มีหลายแบบ เป็นคนดีก็มีเหมือนคนในสังคมทั่วไปที่มีทั้งคนดีและคนเลวปะปนกันไป
ความจริงแล้ว Street Art นั้นมีหลายแนว ”
ตัวอย่าง Street art ในไทย
สตรีทอาร์ท มีทั้งหมด 7
ประเภทคือ
- tag
คือการเซ็นลายเซ็นหรือนามแฝงของแต่ละคน อย่างรวดเร็วโดยสเปรย์กระป๋องหรือปากกาต่างๆ
- Throw-ups คือการเขียนเร็ว ๆ
ด้วยสีพื้นฐาน จำนวนน้อยสีนิยมใช้สีขาวดำ แสดงให้เห็นเส้นสายที่รวดเร็ว
เป็นการเขียนตัวอักษรน้อยตัว มีเส้นตัดขอบเพื่อให้ดูมีมิติ ไม่เน้นความสวยงาม
เพราะต้องทำแข่งกับเวลา
- bubble จะมีสไตล์คล้ายๆ กับ Throw
up แต่ bubble จะมีมิติมากกว่า
- character คือการพ่นเป็นรูปคนเสมือนจริง
หรือรูปเเบบอื่นๆ
- piece
คือการพ่นทั่วไป
โดยฝีมือคนเดียวในชิ้นนั้นเป็นการพ่นสีสเปรย์ให้เป็นภาพหรือตัวอักษรที่สวยงาม
ใช้เวลานานในการสร้างสรรค์เพื่อให้ผลงานออกมาสมบูรณ์อย่างที่ใจต้องการ
- wildstyle
เน้นความสวยงามเช่นเดียวกับพีซ แต่เพิ่มการเกาะเกี่ยวของตัวอักษร สีสัน
และรูปทรงที่อ่านยากกว่า เพื่อแสดงถึงความเหนือชั้นในการดีไซน์
- production คือการรวบรวมงานทั้ง 4 ประเภทไว้ด้วยกันและทำหลายๆ คน
Yarn Bombing คือ Street Art
ประเภทหนึ่ง เพียงแต่ไม่ใช่สีสเปรย์ ไม่ใช่ปากกา ดินสอ
แต่จะสร้างสรรค์ศิลปะข้างถนนกันด้วยการถักทอเส้นไหมและเส้นด้าย
รวมถึงบางกลุ่มก็เรียกว่า yarnstorming, guerrilla knitting, urban
knitting และ graffiti knitting ซึ่งทั้งหมดนี้คือศิลปะประเภทเดียวกัน
Yarn Bombing เริ่มต้นจากหญิงคนหนึ่งนามว่า
Magda Sayeg จากเมือง Houston เมื่อปี 2005 ที่ตอนแรกนั่งถักโครเชต์เพื่อจะมาหุ้มประตูลูกบิดหน้าห้องเสื้อของตนเอง
เพื่อความน่ารักน่าอยู่ แล้วพลันเกิดแรงบันดาลใจเลยริเริ่ม Yarn Bombing ขึ้นมา ซึ่งตอนนี้เธอก็มีกลุ่มศิลปินที่ทำ Yarn Bombing อยู่ด้วยกันชื่อว่า Knitta Please
ในเมือง Houston
รัฐ Texas อันเป็นที่รู้จักกันอย่างกว้างขวางในการถักหุ้มสถาปัตยกรรมสาธารณะ
ทั้งเสาไฟ เสาโทรศัพท์ ป้ายบอกทาง และสิ่งอื่นๆ ที่คาดไม่ถึง
Yarn Bombing ไม่ได้ให้แค่ความสวยงามเท่านั้น
แต่ยังเป็น Street Art ที่ไม่ถาวร
สามารถเอาออกได้ง่ายจึงน่าจะเป็นศิลปะที่เรียกได้ว่าจรรโลงใจและไม่ทำลายข้าวของนั่นเอง
นอกจากนี้ยังมีกลุ่มศิลปินประเภทนี้อีกหลากหลายกลุ่มที่ทำ Yarn Bombing และอาศัยอยู่ในหลายประเทศทั่วโลกแล้ว
